Een veelgehoorde vraag in reactie op het invoeren van het Zweedse model is: ‘Gaat het dan niet ondergronds?’ Kort gezegd: nee. Het Zweedse model is zelfs beter en veiliger voor de mensen in prostitutie. Hoe zien we dat? Wat zeggen onderzoeken? Lees het hier!
Critici van het Zweedse model uitten hun zorgen over of de prostitutie niet ondergronds gaat, en of de prostitutie niet onveiliger wordt voor hen die de seks verkopen. In tegenstelling tot de wetenschappelijke artikelen die aantonen de prostitutie geweld veroorzaakt, zijn er geen wetenschappelijke artikelen met data die laten zien dat prostitutie ondergronds is gegaan of dat er meer geweld komt. De zorg rondom het argument over het ondergronds gaan van prostitutie, is dat de branche dan niet meer zichtbaar is voor de politie. De reactie hierop van de Nationaal Rapporteur Mensenhandel in Zweden, Kajsa Wahlberg, is dat prostitutie een product is waarvoor geadverteerd moet worden. Als de klant de prostitutie kan vinden, kan de politie dat ook. Data uit onderzoek laat wél zien dat er geen verschuiving is geweest naar thuisprostitutie, ook al is er een lichte stijging in online prostitutie. (SOU, 2011) Dit laatste is geheel te verklaren door de opkomst van het internet.
Moorden
Opvallend is dat er in Zweden sinds de invoering van de wet niemand is vermoord in de prostitutie, terwijl dit in landen met een legale prostitutie helaas wel het geval is. In Nieuw Zeeland, waar prostitutie totaal gedecriminaliseerd is zijn ook meerdere moorden gepleegd (Penny White, 2015). In Duitsland, waar prostitutie naar Nederlands voorbeeld is gelegaliseerd, zijn bijvoorbeeld ten minste 55 vrouwen gerapporteerd als vermoord in prostitutie tussen 2002 en 2015 (Penny White, 2015). Dit terwijl in Zweden geen vrouwen zijn vermoord in de prostitutie (Waltman, 2017). Er is dan ook geen bewijs voor meer geweld. Integendeel, omdat mensen in de prostitutie sekskopers ten alle tijden kunnen aangeven, geven sommige vrouwen aan dat sekskopers voorzichter zijn in hun behandeling en wensen. Ze geven aan dat deze wet hen steun geeft in hun positie, in tegendeel tot landen waar prostitutie gelegaliseerd is en waar competitie is en prijsvergelijkingen worden aangemoedigd, en waar het idee heerst dat sekskopers in hun recht staan om alles te vragen wat zij elders niet kunnen krijgen. De klant is koning. Het ‘nordic model’, of zoals het in Zweden wordt genoemd: ‘het gelijkheidsmodel’, wordt dan ook vaak gesteund door survivors die zelf niets meer verdienen aan de seksindustrie.
Bronnen
Penny White, “Remembering the Murdered Women Erased by the Pro-Sex Work Agenda.” feministcurrent.com, November 13, 2015 [https://perma.cc/CS8A-JMPU].
SOU 2010:49 (2011). Evaluation of the prohibition of the purchase of sexual services. Geraadpleegd van https://www.government.se/articles/2011/03/evaluation-of-the-prohibition-of-the-purchase-of-sexual-services/
Waltman, M. (2017). Appraising the Impact of Toward a Feminist Theory of the State: Consciousness-Raising, Hierarchy Theory, and Substantive Equality Law. Geraadpleegd van https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm? abstract_id=2992921