EXXPOSE
  • Home
  • Het probleem & De oplossing
    • Artikelen
    • Feiten & Cijfers
    • FAQ
    • Downloads
  • Wat wij doen
    • Burgerinitiatief
    • Campagnes
    • Evenementen
  • Wie wij zijn
    • Over ons
    • In de media

Wat gebeurt er in je hersenen als je seks hebt?

10 juni 2018

Seks & Hersenen

En klopt het wel dat seks je verbindt, zoals op de posters van Exxpose staat? We vroegen het aan Pauline, hersenwetenschapper en seksuoloog. Ze onderzocht tijdens haar master neuroscience welke verbindingen je hersenen leggen tijdens seks. Ook schreef ze het boek ‘let’s talk about seks!’ voor tieners. De juiste persoon om ons brein mee in te duiken.

Waarom ben je seksuoloog geworden? “Ik zag tijdens mijn studie om me heen dat heel veel mensen random seks hebben. Ik ben zelf christen en werd benieuwd waarom christenen dat zo ongezond vonden. Klopte het wel dat het slecht voor je is om met verschillende mensen te slapen? Ik las een boek over wat er gebeurd in je hersenen als je seks hebt – en dat vond ik zo interessant dat ik me erin ben gaan verdiepen en onderzoek ben gaan doen. Maar niet alleen in het hersengebied, hoor. Toen ik werd gevraagd om een boek te schrijven heb ik me helemaal verdiept in hoe dat zit met seks en onze keuzes daarin.”

Werk je nu ook als seksuoloog? “Momenteel even niet, nee. Ik woon in Parijs en wilde mijn PHD in Leuven doen. Dat bleek toch niet echt praktisch haalbaar. Maar ik wil hier wel mee verder als we terugverhuizen naar het noorden, denk ik. Nu ben ik druk met het bedrijfje dat ik met een vriendin run, waarmee we bruiloften organiseren op een sociaal verantwoorde manier. Het heet De Bruismeisjes.”

Wat weet je van ons brein? “De hersenen zijn voor veel mensen het meest onbegrepen deel van het lichaam. Het is ingewikkeld. Je kan er niet bij. Je kan het niet vastpakken. Afgelopen jaren hebben onderzoekers geprobeerd om aan de hand van nieuwe technologische hoogstandjes de hersenen als één grote puzzel beetje bij beetje op te lossen. Uiteraard is de puzzel nog niet opgelost: nog lang niet alles is gezegd of onderzocht over de hersenen. Toch zijn er al wel stukjes van de puzzel te zien; zo kan de vraag naar wat seks doet in je hersenen, al een beetje worden beantwoord. Er zijn al heel wat dingen bekend over verliefdheid en seksualiteit, die absoluut de moeite waard zijn om te noemen! Zo blijkt dat tieners vaker risicovolle beslissingen nemen dan volwassenen. Dit komt doordat het beloningsgebied in de hersenen qua ontwikkeling voorloopt op het hersengebied die het risicovolle gedrag in toom moeten houden. Ze gaan dus op zoek naar een kick (beloning) en kunnen hun eigen gedrag daarbij niet goed reguleren waardoor ze in gevaarlijke of risicovolle situaties terecht kunnen komen. Andere weetjes zijn dat je verliefdheid terugziet in de hersenen en dat seks verslavend blijkt te zijn. En wat dacht je van het feit dat er bij mannen een stofje vrij komt tijdens de seks die maakt dat je monogaam bent?”

Wat gebeurt er als je seks hebt? “Om deze vraag te beantwoorden moeten we eerst even kort kijken hoe ons brein werkt. De hersenen bestaan uit tientallen miljarden zenuwcellen (neuronen genoemd). Het bijzondere is dat deze zenuwcellen met elkaar communiceren. Uitlopers van de zenuwcellen (dendrieten en axonen) spelen een grote rol in deze communicatie. Via deze uitlopers en de synapsen – het “gat” tussen een axon en dendriet – worden elektrische signaaltjes en chemische stofjes uitgewisseld, zoals de neurotransmitters. Op deze manier staat elke neuron in contact met honderdduizenden andere neuronen en vormt het verschillende netwerken. Het is een beetje zoals met steden en wegen. Een stad (neuron) heeft allerlei wegen (axonen en dendrieten) naar andere steden. Hoe meer mensen en auto’s (neurotransmitters) naar deze stad komen, hoe meer wegen er nodig zijn. Wanneer een stad toch minder in trek is, kan het aantal wegen ook verminderen. Zo zijn de connecties in de hersenen ook erg veranderlijk. Dit wordt neuroplasticiteit genoemd: de hersenen passen zich continu aan veranderende situaties aan.

“Tijdens seks komen stofjes vrij: onder andere dopamine, oxytocine en vasopressine. Dit zorgt voor verlangen, hunkering en obsessie. Als je seks hebt met iemand, raak je eigenlijk een beetje verslaafd aan diens aanraking. Elke aanraking wordt beloond met een shot aan deze stofjes. En daarnaast geven de stofjes vertrouwen en verbinding. Deze stofjes samen houden de levenscyclus in stand: je wilt graag seks hebben met je partner, je bindt je aan één partner die je steeds meer gaat vertrouwen, je krijgt kinderen, je bindt je aan je kinderen door deze stofjes en zij op hun beurt aan jou. Dit alles ondersteunt en verhoogt de gezinsband. Zo groeien kinderen veilig op tot volwassenen en begint de cyclus opnieuw. We zijn dus hardwired om lief te hebben.”

Maar als ik niet verliefd ben en gewoon een onenightstand hebt? “Dan komen alsnog dezelfde stofjes vrij. Dit is de reden waarom casual seks eigenlijk helemaal niet zo casual is. Bij een heftige vrijpartij met een ‘zomaar uit de bar geplukte’ jongen of meid, zorgen deze stofjes ervoor dat je automatisch verliefde gevoelens krijgt voor deze vreemde jongen of dit onbekende meisje en dat je gehecht raakt aan die persoon. Je kan dus soms echt blind zijn in de liefde. En je blijft meer verlangen naar het spannende gevoel en de seksuele bevrediging.

“Daarnaast lopen er veel meer connecties van je emotionele brein naar je rationele brein, dan van je rationele brein naar je emotionele brein. Je emoties regeren dus vaak over je denken: het weet wat het wil en het doet er alles aan om het te krijgen. Dit verklaart ook waarom verliefde mensen soms weten met hun ratio dat een relatie niet goed voor hen is, maar er toch helemaal induiken door de sterke gevoelens.”

Maar dat maakt toch niet uit? “Jawel, want daarmee beschadig je het systeem. Het werkt hetzelfde als een sticker die je te vaak ergens op plakt. De lijm wordt elke keer slechter. Je kunt je dus op een gegeven moment minder goed hechten. Die hechtingsstofjes zijn heel belangrijk. Je maakt het bijvoorbeeld aan als je borstvoeding geeft en als je gaat bevallen. Oxytocine wordt ook al aangemaakt als je iemand langer dan twintig seconden een knuffel geeft. Sommige mannen maken daar gebruik van, als ze een vrouw langer dan nodig vasthouden. Of wat dacht je van loverboys? De vrouw of de man hecht zich aan de persoon met wie hij intiem is door de afgifte van deze stofjes. Het maakt voor de hersenen niet uit of deze man of vrouw goed of fout is voor deze persoon. Op deze manier kan een meisje zich ook blijven hechten aan een loverboy en oprecht denken dat deze jongen te vertrouwen is. Bij seks komen deze stofjes namelijk enorm sterk vrij. Het is niet voor niets dat een loverboy eerst zelf seks probeert te hebben met een meisje voor hij andere dingen van haar gaat vragen. Daarbij is dopamine verslavend. In een vaste relatie is dat heel goed, maar wanneer een persoon meerdere losse seksuele relaties heeft, zoals met die ‘zomaar uit de bar geplukte’ jongen of meisje, kan dopamine zorgen voor een verlangen naar meer random, losse seks en wordt het moeilijk om dit gedrag te stoppen. Zo werkt het ook met porno: je wilt steeds meer zien en hebt steeds extremere beelden nodig voor hetzelfde effect in je hersenen. Je stompt een beetje af.”

En wat doet het psychisch met je als je veel wisselende partners hebt? “Het is vaak ook gekoppeld aan een te positief of te negatief zelfbeeld. Te positief doordat je denkt dat je het allemaal wel aankunt en te negatief als je door seks te hebben bevestiging zoekt. De meest bevredigende seks heb je binnen een serieuze relatie. Dat is waarschijnlijk zo omdat de seks dan een bevestiging is van het vertrouwen dat er al is. Hoe veiliger je je voelt, hoe bevredigender de ervaring. De kick van het nieuwe is dus niet per se bevredigender.”

Wat als ik heel veel wisselende sekscontacten heb gehad, maar nu monogaam wil zijn. Lukt dat me nog goed of is de lijm opgedroogd? “Het mooie van ons brein is dat het kan herstellen. Helemaal aan het begin zei ik al kort iets over de neuroplasticiteit van de hersenen: de hersenen passen zich continu aan veranderende situaties aan. Deze plasticiteit is erg afhankelijk van hoe vaak een netwerk wordt gebruikt. Sommige netwerken worden vaak gebruikt, waardoor de connecties tussen de neuronen worden versterkt. Zo’n netwerk blijft langer staan. Er zijn ook netwerken die maar tijdelijk van aard zijn, omdat ze weinig worden gebruikt. Als je opnieuw duurzaam in iemand investeert, zal het systeem weer goed gaan functioneren. Een mooi voorbeeld is een onderzoek met verwaarloosde ratten. Door het verwaarlozen, kwam er een molecuul op een gedeelte van het DNA zitten die ervoor zorgde dat dit stukje DNA niet meer tot uiting kon komen. Dit maakte ze enorm gevoelig voor stress. Toen ze hierna in het hok werden gezet met een veel zorgzamere (liefdevollere) moeder, ging het molecuul van het DNA af en herstelde het. Je hersenen kunnen ook opnieuw leren zichzelf gezond te hechten. Dat liefde geneest klopt dus letterlijk.”

De reactie van staatssecretaris Ankie Broekers-Kno De reactie van staatssecretaris Ankie Broekers-Knol (VVD) op het debat in de Tweede Kamer was teleurstellend voor Exxpose. Niet in de eerste plaats omdat we het niet met haar conclusie eens waren - maar vooral omdat het leek alsof ze zich niet in het onderwerp had verdiept, niet openstond voor nieuwe ideeën van een jonge generatie, en het debat niet goed leek te hebben gevolgd.
Lees via de link in bio onze blog met een aantal quotes van de staatssecretaris, en onze reactie daarop.
Reactie op Attje Kuiken “Legalisering heeft nie Reactie op Attje Kuiken

“Legalisering heeft niet gebracht wat we 10 jaar geleden hadden gehoopt.” Attje vertelt dat een ‘sekswerker’ met haar het volgende deelde: “Ik ben 1 van de 5% van de sekswerkers die dat echt volledig vrijwillig doen. Het is een grote boeven bende.” Attje wil het voor deze 5% goed regelen en constateert dat we dan nu nog niet doen. Wat haar betreft gaan we op zoek naar een Nederlands model door met een open blik te kijken naar enerzijds het Zweeds model en anderzijds bijvoorbeeld het Nieuw Zeelands model. Ook roept ze op mensenhandel niet alleen politiek te bestrijden maar echt te kijken wat er nodig is. 

Dat juichen wij natuurlijk van harte toe. Als wij met een open blik kijken naar de prostitutie wereld vragen we ons af hoever we als politiek willen gaan om prostitutie als beroep in stand te houden. Als een kleine minderheid er vrijwillig voor zou kiezen. Als daardoor 95% van overige mensen eraan onderdoor gaat. Als blijkt dat prostitutie in zichzelf schade toebrengt (dit is een niet te negeren feit waarvoor momenteel te weinig aandacht voor is). En stel je voor dat het lukt om alleen mensen in de prostitutie te hebben die daar vrijwillig voor kiezen, als alleen die 5% in de prostitutie zou blijven, hoe ziet dat er dan uit? Dat zijn heel weinig mensen. Die kunnen nooit aan de vraag voldoen die we creëren door het kopen van seks legaal te houden. 

We blijven dan als als overheid erkennen dat je consent kunt afkopen van anderen, waardoor er geen verandering komt in hoeveel mensen denken dat seks kopen oké is. Door het kopen van seks strafbaar te stellen, zeg je dat prostitutie schade berokkend aan de ander. En gaan mensen anders denken over prostitutie. Wat strafbaar is, is dat je mensen schade berokkend, niet of iemand geregistreerd is of niet. 

Kortom, willen we deze vorm van geweld tegen voornamelijk vrouwen in stand houden omdat een hele kleine groep dat nu eenmaal wil? Hoe leggen we dit uit aan de volgende generatie? Hoe leggen we uit dat je in Nederland consent kunt afkopen?
FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #4 - Niels FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #4 - Niels van de Berge, GroenLinks 

‘In hoeverre is uitbuiting in sekswerk anders is dan uitbuiting van Oost-Europese immigranten in de tuinbouw?’ 

Niels duidde in zijn speech meerdere malen dat hij partij kiest voor de mensen die zelf voor de prostitutie kiezen. In zijn bewoording kun je terughoren dat hij mensen in de prostitutie moeilijk vindt voor te stellen als slachtoffer. Hij is blijkbaar slecht op de hoogte van het werkelijke aantal van geweldplegingen, uitbuiting en mensenhandel in de prostitutiebranche.

Tuinbouw en prostitutie
Neem een van de problemen waar mensen in de prostitutie tegen aanlopen: verkrachting. In de tuinbouw vindt nooit zoveel verkrachting plaats als in de prostitutie. Waar een vrouw in de prostitutie te maken heeft met een enorm hoge kans op verkrachting, is dit in de tuinbouw zelden het geval. Wanneer er zoveel verkrachting in de tuinbouw van paprika’s zou plaatsvinden, en dit gelinkt was aan de aard van het plukken van die paprika’s, denken wij dat het paprika-plukken wel degelijk was afgeschaft.

Hij noemt bijvoorbeeld “de kwetsbare sekswerkers die het slachtoffer zijn van mensenhandel”. Wanneer je inhoudelijk gaat kijken naar wat hij zegt is dat absurd. Hij noemt namelijk vrouwen die dagelijks verkracht worden ‘kwetsbare sekswerkers’. Daarmee zegt hij nog steeds dat deze persoon nog steeds een ‘werker’ is en ‘seks’ heeft. Terwijl iemand die verkracht wordt geen seks heeft en echt niet aan het werk is.

Ongelijkheid tussen man en vrouw 
De ongelijkheid tussen man en vrouw is enorm in de prostitutie. In de tuinbouw is dit heel anders. Bij prostitutie wordt het consent van kwetsbare vrouwen (90%) afgekocht door mannen (95%).

Empowerment
Zijn oplossing voor het probleem van deze kwetsbare mensen is dan ook om ze meer arbeidsrechten te geven. Hiermee zegt hij eigenlijk: Wanneer je dagelijks seksueel misbruikt wordt in de prostitutie, vind ik het een oplossing als je ervan leert te genieten, en stabieler wordt onder het misbruik. Ik wil je meer rechten geven in jouw penibele situatie, maar ik ga je probleem niet bij de misbruiker (sekskoper) aanpakken.
FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #3 - Gidi FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #3 - Gidi Markuszower, PVV

‘Ik zie het causale verband niet tussen het strafbaar stellen van sekskopers en het effectief bestrijden van mensenhandel.’

Het gelijkheidsmodel stelt zowel de sekskoper als pooiers en exploitanten strafbaar. Door prostitutie te legaliseren, hebben we hier een walhalla gemaakt voor mensenhandelaren. Ze zijn onder de huidige wetgeving ontzettend moeilijk verantwoordelijk te houden, en de bewijslast ligt bij het slachtoffer. Zolang het kopen van seks legaal is, is het mogelijk om de grenzen hiervan op te zoeken en verder te exploiteren. Het is bekend dat mensenhandelaren weg blijven van landen waar het gelijkheidsmodel is doorgevoerd. Zoals Anne Kuik (CDA) ook aankaartte: het succes bewijst zich onder andere in Frankrijk waar het aantal procedures tegen mensenhandelaren met 54% is gegroeid.
FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #2 - Gidi FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #2 - Gidi Markuszower, PVV

‘Meer politie, hardere straffen en de verhoging naar 21 jaar gaan de misstanden in prostitutie oplossen.’ 

Onze huidige aanpak van prostitutie en mensenhandel bewijst al 20 jaar lang dat ons model ineffectief is. Dat is niet omdat de politie zulk slecht werk levert, maar doordat de wetgeving die zij moeten handhaven ineffectief is. Wanneer je doet wat je altijd deed, krijg je wat altijd kreeg. De huidige Nederlandse wetgeving gaat mensenhandel nooit effectief bestrijden, omdat prostitutie en criminaliteit onlosmakelijk met elkaar verbonden blijken te zijn.
FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #1 - Marti FACTCHECK OP UITSPRAKEN VAN KAMERLEDEN. #1 - Martijn Bolkestein, VVD.

“Regulering geef aan dat prostitutie in Nederland een erkend beroep is. Maar het zal nooit normaal worden. Het zal nooit een normaal beroep worden. De heer Segers zei al eens: we verwachten het niet in de kaartenbak van het UWV. Maar je kan niet het beroep eerst reguleren, en de klandizie ervan vervolgens verbieden.”

Martijn gaf hiervoor geen onderbouwing. Waarom kun je de omstandingheden van de vrouwen niet zo goed mogelijk maken, en tegelijkertijd het kopen van seks verbieden? Dit is namelijk precies wat er is gebeurd in Zweden, Noorwegen, Frankrijk - en noem de landen maar op. Een land dat de realiteit van prostitutie ként, en de onvrijheid van de meeste vrouwen in prostitutie, kan er zeker voor kiezen om hun machtspositie te vergroten. Het strafbaar stellen van het kopen van seks is in Zweden, maar zeker in Frankrijk, niet te scheiden van het grote aanbod van hulp (bij uitstappen) en goede gezondheidzorg, en het versterken van de rechten van de mensen in prostitutie. Dat is juist de kern van het gelijkheidsmodel: de verkoper krijgt alle rechten en het voordeel van de bewijslast, de koper niet. Het zogenoemde ‘reguleren’ dat Nederland de afgelopen twintig jaar heeft gedaan, heeft alleen maar ellende en enorme toename van mensenhandel tot gevolg gehad.
Vandaag wordt er in de Tweede Kamer gestemd over d Vandaag wordt er in de Tweede Kamer gestemd over de ingediende moties. We hopen dat de nieuwe, beproefde ideeen het oude patriarchaat opzij mogen duwen. Maar ook als Nederland er nog niet aan wil: laten we het kopen van seks altijd ontmoedigen en de last van prostitutie zoveel mogelijk bij kopers, pooiers en handelaren leggen, in plaats van bij de vrouwen.
Een veelgehoorde vraag is of wij blij zijn met de Een veelgehoorde vraag is of wij blij zijn met de uitkomst van het debat. Er zijn drie moties ingediend waarover morgen wordt gestemd, en de staatssecretaris zal een onderzoek instellen naar de prostitutiewetgeving in verschillende landen, zowel Zweden, Noorwegen en Frankrijk als ook landen waar het stukken slechter is geregeld, bijvoorbeeld Nieuw-Zeeland. Of we daar blij mee zijn, ligt geheel aan de vraagstelling van het onderzoek. Gaat men het effect van de wetgeving op de vraag naar prostitutie en mensenhandel onderzoeken 👍🏽, of gaat men alleen de mondige ‘sekswerkers’ en pooiers vragen hoe ze het liefste hun werk doen 👎🏽... Het blijft dus de vraag of dit onderzoek uiteindelijk meer gendergelijkheid en minder prostitutie gaat brengen.

Toch zijn we, hoewel we tijdens en na het debat merkten hoe weinig veel Kamerleden en de media het Zweedse model écht begrijpen en zich willen verdiepen, blij dat er nu echt over móest worden gedebatteert. We zijn blij met de volledige steun van SGP, CU en CDA. Toch weten we dat in andere landen dit beleid als zeer progressief wordt gezien, en hooen we dat de andere partijen met de tijd gaan leren dat consent inderdaad niet te koop moet zijn, en prostitutie en mensenhandel moet krimpen in plaats van groeien. 

Het debat over slavernij werd uiteindelijk niet gevoerd op onderzoek (hebben de slaven het nu écht zo slecht op de plantages, of hebben ze meer medicijnen nodig?) maar op de vraag: vinden we het oké dat mensen te koop zijn en is slavernij niet ongelijkwaardig? Die vraag moet onze overheid zichzelf stellen, en wij blijven hem stellen, als jonge, nieuwe generatie.
“Come senators, congressmen Please heed the call “Come senators, congressmen
Please heed the call
Don't stand in the doorway
Don't block up the hall
For he that gets hurt
Will be he who has stalled
There's a battle outside ragin'.
It'll soon shake your windows
And rattle your walls
For the times they are a-changin'.
- Bob Dylan

OVER ONS

Exxpose is een beweging van jonge mensen die de realiteit van prostitutie aan het licht brengt. Samen werken we aan een samenleving zonder vraag naar prostitutie en mensenhandel.


GET SOCIAL

  • Facebook
  • Instagram
  • Twitter

Meer

  • Over
  • Doneren
  • ANBI
  • English

Copyright 2020 EXXPOSE | info@exxpose.nl

 

Reacties laden....