Zoals elke andere industrie bestaat de seksindustrie doordat er vraag naar is: er zijn mensen die voor seks willen betalen. Wie zijn deze mensen, wat motiveert hen en wat zijn de gevolgen van het kopen van seks voor hen? Hieronder gaan we op zoek naar het antwoord op de vraag: wat is de realiteit van prostitutie voor de mensen die seks kopen?
Wie zijn de mensen die seks kopen?
Demografische eigenschappen
Je hoeft maar een blik te werpen in het straatbeeld van een prostitutie-buurt en je weet dat de meeste mensen die seks kopen, van het mannelijk geslacht zijn. In tegenstelling tot de populatie van mensen die in de prostitutie terecht komen, zijn er voor mensen die seks kopen verder geen demografische kenmerken zoals etniciteit, sociaaleconomische status en relatiestatus die hen verbinden 1.
Waarom kopen mensen seks?
De motieven
Door de sekskoper zelf worden uiteenlopende motieven aangedragen voor het kopen van seks. De redenen voor het kopen van seks veranderen mee met de levensfase van mannen. De meerderheid noemt seksuele nieuwsgierigheid als motivatie om seks te kopen 4. Daarnaast worden behoefte aan intimiteit genoemd, een gebrek aan een bevredigende seksuele relatie, of een behoefte om nieuwe dingen uit te proberen op seksueel gebied. Sekskopers geven, in vergelijking met mensen die geen seks kopen, vaker aan over seks te hebben geleerd door pornografie 5.
De emotionele betekenis
Onderzoekers onderscheidden aan de hand van diepte-interviews de emotionele betekenis die specifiek het kopen van het seks heeft. Ze concludeerden dat macht een belangrijke reden is voor het kopen van seks: de machtsverhouding is in betaalde seks vanzelfsprekend anders dan in onbetaalde seks 6.
De rol van de maatschappij
De seksindustrie zelf probeert mensen ook seks te laten kopen, bijvoorbeeld door te stellen dat dit een manier is om te ontsnappen aan de dagelijkse sleur 7. Daarnaast functioneert legalisering van het kopen van seks als aanmoediging om seks te kopen 8.
Wat zijn de gevolgen van het kopen van seks?
Gedrag
Sekskopers geven aan dat – als gevolg van het kopen van seks en het kijken naar pornografie – hun seksuele voorkeuren veranderden. Ze hadden een grotere behoefte aan sadomasochistische en anale seks 9. In vergelijking met mensen die geen seks kopen, rapporteren sekskopers hogere kansen om seksueel agressief te zijn 10 en hebben zij meer sekspartners in hun leven 11.
Emoties
Over het algemeen lijken de emoties rond prostitutie na het kopen van seks negatiever te zijn dan voor het kopen van seks 12. Kopers van seks hebben vaak gemengde gevoelens, waaronder schuldgevoelens en negatieve gedachtes over de gekochte seks. Ze houden dan ook een dubbel gevoel over aan het kopen van seks (zie kader).
Een onderzoek onder sekskopers in Schotland leidde tot de volgende cijfers13:
- 57% van de mannen aan dat ze wegliepen met een positieve emotie zoals: “ik voelde me goed over mezelf”;
- 41% had een negatieve emotie zoals “ik twijfel, misschien had ik het beter niet kunnen doen”.
Vaak rapporteerde men een mix van deze emoties:
- 59% voelde in een bepaalde mate schuld of schaamte: “Ik heb een beetje spijt omdat ik niet weet of zij het vrijwillig deed”.
Beeldvorming
In een onderzoek in Amsterdam werd mensen die seks kopen, gevraagd of ze ooit seks hebben gehad met iemand die gedwongen in de prostitutie zat. De meesten gaven aan dat ze het idee hadden dat dat nooit was gebeurd en dat ze dat ook niet zouden willen 14. Bij de term ‘dwang’ dachten ze aan zichtbare blauwe plekken, brandmerken, en vastgebonden zijn aan het bed. In dit onderzoek werd de term ‘uitbuiting’ door veel mensen die seks kopen, gezien als minder ernstig dan dwang. Als het gaat om uitbuiting wordt de verantwoordelijkheid dan ook veel meer gelegd bij de vrouw in de prostitutie; als het zou gaan om dwang werd de vrouw meer als slachtoffer gezien. Uit een ander onderzoek blijkt dan ook dat sekskopers zich vaak wél bewust zijn van de manier waarop mensen in de prostitutie komen en de psychologische en lichamelijke schade van prostitutie 15. Een manier waarop sekskopers met deze kennis omgaan, is door de vrouwen in de prostitutie te onderscheiden van andere vrouwen en vrouwen in de prostitutie als minder te zien; mensen met minder rechten of zelfs als gebruiksvoorwerpen16. Met geld kopen ze het recht om de vrouw in prostitutie te controleren en zelfs uit te buiten 17.
“Mijn vrouw heeft aangegeven het niet te willen weten als ik seks heb buiten de deur omdat de nood te hoog staat. Ze weet niet dat ik naar een prostituee ga. Ik doe het nu twee keer per jaar.”
“Ik denk dat het kopen van seks altijd seksuele frustratie is, ik ben er geen voorstander van om dat te voorkomen.”
“Voordeel (van seks kopen): ik ben even los gegaan. Het nadeel: ik haal er niets uit, want het is niets.
Er is voor mij geen drempel om een vrouw die werkt in de prostitutie te bezoeken.”
“Ik denk dat er veel vrouwen zijn die geen bezwaar hebben om seks te hebben voor geld, die het als werk zien.”
“Ik denk niet dat vrouwen die werken in de prostitutie genieten van de seks, maar het is hun werk.
Als alle vrouwen in de prostitutie onder dwang zouden werken, zou ik niet gaan.”
“Er is sprake van uitbuiting als het niet vrijwillig is, als er dwang zit om financiële redenen. Vind ik in Nederland minder van toepassing.”
“Ik heb er geen idee van hoeveel vrouwen er onder dwang werken. Ik neem aan dat er wel controle is. Ik denk dat het percentage in privéhuizen groter is dan achter het raam.”
“Ik ben eens naar een privéhuis gegaan, daar betaalde ik vet veel, maar deze dame leek het niet voor de lol te doen. Ik had het vermoeden dat er sprake was van dwang. Ze gaf aan 24 uur non-stop bereikbaar zijn. Dat was erg. Ze had ook blauwe plekken. Ik heb daar uitvoerig naar gevraagd, maar ze bleef ontkennen dat het van slaan was of van dwang, maar ik weet zeker van wel.”
“Ik zou het niet erg vinden als mijn vrouw in de prostitutie zou werken. Het is zakelijk, geen probleem. Ik zou er zelf ook wel in willen werken als ik jong was geweest en good looks had gehad. Wel zelfstandig.”
“Ik denk dat veel mensen die in de prostitutie werken, slachtoffer zijn geweest van seksueel misbruik. Dat mensen onder dwang er in komen, valt persoonlijk denk ik wel mee op de plekken waar ik naar toe ga, omdat er controle is van de politie. Ik denk dat er een groep is die het werk vanuit financieel oogpunt doen.”
“Als ze er uit willen stappen, een normaal leven willen hebben, met een normale baan, dan is dat denk ik onmogelijk, omdat ze financieel heel veel gewend zijn.”
“Ik vind het niet goed als het kopen van seks strafbaar zou zijn! Omdat ik denk dat er een behoefte bestaat bij de mannen die wel bevredigd moet worden.”
Bovenstaande quotes komen uit een interview met een man die seks koopt. Zijn naam is bij de redactie bekend.
- Van Husen, G., & Van Dijk, T. (2014). In gesprek met de klant: Een onderzoek naar klanten van prostituees en hun rol bij de aanpak van misstanden.. Geraadpleegd van http://www.ggd.amsterdam.nl/publish/pages/473214/in_gesprek_met_de_klant.pdf
- CBS. (2012). The contribution of illegal activities to national income in the Netherlands. Geraadpleegd van https://www.cbs.nl/nl-nl/achtergrond/2012/17/the-contribution-of-illegal-activities-to-national-income-in-the-netherlands
- Van Husen, G., & Van Dijk, T. (2014). In gesprek met de klant: Een onderzoek naar klanten van prostituees en hun rol bij de aanpak van misstanden.. Geraadpleegd van http://www.ggd.amsterdam.nl/publish/pages/473214/in_gesprek_met_de_klant.pdf
- Van Husen, G., & Van Dijk, T. (2014). In gesprek met de klant: Een onderzoek naar klanten van prostituees en hun rol bij de aanpak van misstanden.. Geraadpleegd van http://www.ggd.amsterdam.nl/publish/pages/473214/in_gesprek_met_de_klant.pdf
- Farley, M., Schuckman, E., Golding, J. M., Houser, K., Jarrett, L., Qualliotine, P., & Decker, M. (2011). Comparing Sex Buyers with Men Who Don’t Buy Sex: “You can have a good time with the servitude” vs. “You’re supporting a system of degradation”. Geraadpleegd van http://www.prostitutionresearch.com/pdfs/Farleyetal2011ComparingSexBuyers.pdf
- Farley, M., Schuckman, E., Golding, J. M., Houser, K., Jarrett, L., Qualliotine, P., & Decker, M. (2011). Comparing Sex Buyers with Men Who Don’t Buy Sex: “You can have a good time with the servitude” vs. “You’re supporting a system of degradation”. Geraadpleegd van http://www.prostitutionresearch.com/pdfs/Farleyetal2011ComparingSexBuyers.pdf
- Van Husen, G., & Van Dijk, T. (2014). In gesprek met de klant: Een onderzoek naar klanten van prostituees en hun rol bij de aanpak van misstanden. Geraadpleegd van http://www.ggd.amsterdam.nl/publish/pages/473214/in_gesprek_met_de_klant.pdf
- Farley, M., Bindel, J., & Golding, J. M. (2009). Men who buy sex: Who they buy and what they know. Geraadpleegd van https://i1.cmsfiles.com/eaves/2012/04/MenWhoBuySex-89396b.pdf
- Farley, M., Schuckman, E., Golding, J. M., Houser, K., Jarrett, L., Qualliotine, P., & Decker, M. (2011). Comparing Sex Buyers with Men Who Don’t Buy Sex: “You can have a good time with the servitude” vs. “You’re supporting a system of degradation”. Geraadpleegd van http://www.prostitutionresearch.com/pdfs/Farleyetal2011ComparingSexBuyers.pdf
- Heilman, B., Hebert, L., & Paul-Gera, N. (2014). The Making of Sexual Violence: How Does a Boy Grow Up to Commit Rape? Geraadpleegd van https://promundoglobal.org/resources/the-making-of-sexual-violence-how-does-a-boy-grow-up-to-commit-rape/
- Farley, M., Schuckman, E., Golding, J. M., Houser, K., Jarrett, L., Qualliotine, P., & Decker, M. (2011). Comparing Sex Buyers with Men Who Don’t Buy Sex: “You can have a good time with the servitude” vs. “You’re supporting a system of degradation”. Geraadpleegd van http://www.prostitutionresearch.com/pdfs/Farleyetal2011ComparingSexBuyers.pdf
- Farley, M., Schuckman, E., Golding, J. M., Houser, K., Jarrett, L., Qualliotine, P., & Decker, M. (2011). Comparing Sex Buyers with Men Who Don’t Buy Sex: “You can have a good time with the servitude” vs. “You’re supporting a system of degradation”. Geraadpleegd van http://www.prostitutionresearch.com/pdfs/Farleyetal2011ComparingSexBuyers.pdf
- Farley, M., Macleod, J., Anderson, L., & Golding, J. M. (2011). Attitudes and Social Characteristics of Men Who Buy Sex in Scotland. Geraadpleegd van http://prostitutionresearch.com/2011/03/28/attitudes-and-social-characteristics-of-men-who-buy-sex-in-scotland/
- Van Husen, G., & Van Dijk, T. (2014). In gesprek met de klant: Een onderzoek naar klanten van prostituees en hun rol bij de aanpak van misstanden.. Geraadpleegd van http://www.ggd.amsterdam.nl/publish/pages/473214/in_gesprek_met_de_klant.pdf
- Farley, M., Schuckman, E., Golding, J. M., Houser, K., Jarrett, L., Qualliotine, P., & Decker, M. (2011). Comparing Sex Buyers with Men Who Don’t Buy Sex: “You can have a good time with the servitude” vs. “You’re supporting a system of degradation”. Geraadpleegd van http://www.prostitutionresearch.com/pdfs/Farleyetal2011ComparingSexBuyers.pdf
- Farley, M., Bindel, J., & Golding, J. M. (2009). Men who buy sex: Who they buy and what they know. Geraadpleegd van https://i1.cmsfiles.com/eaves/2012/04/MenWhoBuySex-89396b.pdf
- Jabbour, G., (2014). Exploring the demand for prostitution: What Male Buyers Say About Their Motives, Practices, and Perceptions. Geraadpleegd van http://www.kafa.org.lb/StudiesPublicationPDF/PRpdf-69-635469857409407867.pdf