Journalist Renate van der Zee schreef het boek ‘De waarheid achter de Wallen’. Ze praat ons bij over grote misvattingen rondom prostitutie en mensenhandel.
Wat is een misvatting? “Dat het kopen van seks normaal is omdat het legaal is. Vanuit een illusie van ruimdenkendheid stellen veel mensen dat prostitutie niet problematisch is. In Nederland is bordeel houden gelegaliseerd, en we vinden dat seks kopen oké is. We vinden dat mannen recht hebben op seks. Als ze geen seks kunnen krijgen, moeten ze het kunnen kopen. We stellen de seksualiteit van de man dus voorop, ten koste van vrouwen die tot prostitutie worden gedwongen. Er zijn zelfs feministen die prostitutie verdedigen. Ze zeggen dat het empowerend is voor vrouwen. Ik vind dat zorgelijk. Mensen weigeren om de werkelijkheid van prostitutie, namelijk uitbuiting en geweld, in te zien.”
Is het niet belerend als je stelt dat prostitutie onderdrukking is, terwijl sommige vrouwen er zelf voor kiezen? “Ik heb veel vrouwen in de prostitutie gesproken. Daar zaten vrouwen tussen die zeiden dat ze er zelf voor hadden gekozen. Maar als ik doorvroeg, bleek er toch een verhaal achter te zitten. Je moet de tijd nemen, doorvragen en geen genoegen nemen met wat de vrouwen in eerste instantie vertellen.”
Welk verhaal heeft het meeste indruk op je gemaakt van alle verhalen die je hebt gehoord? “Een verhaal van een vrouw in de prostitutie die vijfhonderd euro per dag moest binnenhalen voor haar pooier. Wanneer dit niet lukte moest ze op handen en knieën gaan staan en dan werd ze als een hond geslagen. Daar schold haar pooier haar ook voor uit: voor hond. Toen er later een huiszoeking werd gedaan bij die pooier, vond de politie blikken hondenvoer. Maar hij had geen hond.”
Een van de dingen die over prostitutie wordt gezegd, is dat het makkelijk geld verdienen is. “Ja, je hoeft alleen maar te liggen. Onzin natuurlijk. Het is heel zwaar werk. En dan heb ik het nog niet eens over de mentale gevolgen die het tot gevolg heeft. Een ander cliché dat je steeds weer hoort is dat prostitutie het oudste beroep ter wereld is. Het oudste beroep ter wereld is gewoon jager/verzamelaar. Daarbij: moeten we iets goedkeuren louter en alleen omdat het al heel lang bestaat? Slavernij is ook zo oud als de wereld, vinden we ook niet oké.”
Denk je dat seks kopen ooit strafbaar wordt gesteld in Nederland? “Ik denk dat we daar nog lang niet zijn. We hebben nog een lange weg te gaan, want ‘pro-prostitutie-denken’ is heel hardnekkig in Nederland. Er komt wel wat beweging in, hoor. Prostitutie is een actueel onderwerp. Ik schrijf en twitter er veel over, de negatieve reacties negeer ik.”
Wat zijn de reacties? “Veel mensen roepen dat de vrouwen zélf voor een leven achter de ramen kiezen. Of dat als seks kopen strafbaar wordt gesteld, prostitutie ondergronds gaat. Ik vind dat een totale drogreden. In de legale prostitutiebranche heeft net zo goed mensenhandel plaats. Mensenhandelaar Saban B. heeft samen met zijn bende jarenlang tientallen vrouwen met geweld tot prostitutie gedwongen achter ramen waar gewoon een vergunning voor was gevraagd. En dat is nog maar één voorbeeld. Het is naïef om te denken dat bordeel houden op dit moment, nu het gelegaliseerd is, goed gereguleerd is.”
Gaan mannen verkrachten als seks niet meer te koop is? “Ik geloof niet dat mannen beesten zijn. En stel, ze zijn het wel… Is het dan een oplossing om vrouwen uit lagelonenlanden hierheen te halen en achter de ramen te zetten? Daarnaast ís gedwongen prostitutie in feite verkrachting.”
Je bent net terug uit Duitsland voor een onderzoek naar sekskopers. Waarover sprak je met hen? “Over hun beweegredenen om seks te kopen. Een deel van deze sekskopers zeiden: als seks kopen strafbaar wordt gesteld, zou ik het niet meer doen. Dat vind ik veelzeggend. Ik ben ervan overtuigd: als we seks kopen strafbaar stellen, neemt de vraag naar prostitutie af. En als de vraag afneemt, neemt het aanbod af en worden minder vrouwen het slachtoffer van uitbuiting en geweld.”
Beeld: Daisy Ranoe
